اعلام بی خبری مجلس از اجرای مقررات ضدصادرات فولاد

به گزارش شفافیت به نقل از نقد دولت انواع و اقسام اعمال تحریم ها بر کشور، بیش از همه صادرات نفت را نشانه گرفت و سبب شد در سال های اخیر فروش نفت ایران به حداقل ممکن برسد. در این میان برای رهایی از وضعیت موجود مهم ترین فعالیت اقتصادی، صادرات محصولات آهنی و فولاد است. سالهاست که ایران توانسته است با وجود رقبای زیاد در منطقه، پاسخگوی نیاز کشورهای مقصد باشد و از طریق صادرات فولاد سود قابل توجهی به دست آورد. در سال های اخیر علاوه بر تحریم های آمریکا، مشکلاتی همچون تورم و رکود موجب کاهش تولید محصولات آهنی و فولادی و در نتیجه تقاضای زیاد و عرضه کم منجر به بالا رفتن قیمت این محصولات شده است. در این میان دولت برای مقابله با این امر ممنوعیت صادرات محصولاتی همچون سنگ آهن، میلگرد و آهن اسفنجی را در پیش گرفت. این در حالی است که برای صادرات فولاد هم محدودیت های زیادی را در نظر گفته است. اوایل اردیبهشت ماه سال جاری انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در نامه‌ای به وزیر صنعت، معدن و تجارت با توجه به شرایط ایجادشده توسط بحران کرونا و همچنین محدودیت‌های شدید داخلی مرتبط با ستاد تنظیم بازار، نسبت به کاهش صادرات فولاد کشور و کاهش درآمدهای ارزی صنعت فولاد اعلام خطر کرد. انجمن تولیدکنندگان فولاد در نامه خود عنوان کرده بود در حالی که علاوه بر تحریم‌ها، بحران کرونا محدودیت‌های خارجی پیش روی صادرات فولاد ایران را به حداکثر رسانده، «فرآیندهای محدودکننده متعدد داخلی از جمله دریافت مجوزهای محموله به محوله از وزارت صمت و همچنین الزام به عرضه‌های سنگین فولاد در بورس کالا، باعث شده تا صادرات به سخت‌ترین امور واحدهای تولیدی فولاد کشور تبدیل شود.»

 عواقب یک خودتحریمی
در این باره سید رضا شهرستانی عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران که معتقد است «جلوگیری از صادرات فولاد به نوعی خود تحریمی محسوب می شود» به خبرنگار «نقد دولت» گفت: «کجای دنیا این اتفاق می افتد و چنین تصمیم اشتباهی گرفته می شود که دولت ما دست به این کار زده است دود این اشتباه فقط در چشم ملت، تولیدکننده و صادر کننده خواهد رفت»
درحالی که انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران از ممنوعیت صادرات فولاد و محصولات آهنی گله مند بوده و نسبت به عواقب این ممنوعیت هشدارهای لازم را اعلام کرده است، اعضای کمیسیون صنایع مجلس از ممنوعیت صادرات فولاد و محصولات آهنی ابراز بی خبری کرده یا معتقد هستند هیچ گونه ممنوعیتی در صادرات فولاد وجود ندارد.

بی‌خبری آقای سخنگو

در این باره حجت اله فیروزی سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس به خبرنگار «نقد دولت» گفت: «چیزی با عنوان ممنوعیت صادرات فولاد وجود ندارد. برنامه ای بین مجلس و دولت در حال تنظیم است که ظرف یکی دو هفته آینده اثر خود را در بازار فولاد خواهد گذاشت. در حال حاضر داخل کشوردر عرصه فولاد 15میلیون تن مصرف داریم و بالغ بر 30 میلیون تن تولید داریم بنابراین این میزان مازاد حتما باید صادر شود اما باید عرضه به گونه ای باشد که ابتدا نیازهای داخل تامین و در نهایت صادرات انجام شود.»
وی افزود: «یکی از ساز و کارها این است که عرضه کننده بورس مازادی را که فروش نرفت صادر کند کلیت قضیه این است ولی هنوز شیوه های اجرایی آن بیرون نیامده است بنابراین باید ابتدا نیاز داخل تامین و مازاد آن صادر شود و در این راستا برای کسانی هم که از عرضه خودداری کنند جرم انگاری و مجازات تعیین شده است بر این اساس در صنایع فولادی تا هفته آینده شاهد کاهش شدید قیمت خواهیم بود.»

جای خالی نظارت در صنعت فولاد؟
سیدجواد حسینی‌کیا عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز با اعلام بی خبری از ممنوعیت صادرات فولاد به خبرنگار«نقد دولت» گفت: «در حال حاضر 30 میلیون تن تولید داخل داریم که از این میزان 15 میلیون تن مازاد است و ظرفیت صادرات دارد منتها در توزیع مشکل داریم که برخی مجوزهای کاغذی سهم می گیرند و این باعث می شود نیاز تولید کننده واقعی تامین نشود و دلالی صورت بگیرد. ممنوع بودن صادرات مشکل ما را حل نمی کند بلکه نظارت بر نظام توزیع مشکل ما را حل می کند.»

ردپای مافیا در صنعت
برای بررسی بیشتر خبر ممنوعیت صادرات فولاد به سراغ علیرضا سلیمی عضو کمیسیون صنایع و معادن و عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی رفتیم او نیز با بیان اینکه در رابطه با منع صادرات فولاد تا به این لحظه چیزی نشنیده ام به خبرنگار «نقد دولت» گفت: «در عرصه فولاد 25 میلیون تن تولید داریم و مصرف داخلی ما بین 12 تا 15 میلیون تن است. بنابراین مازاد بر تولید وجود دارد. اما مشکل این است که امروز مافیایی داخل کشور شکل گرفته که علی رغم میزان تولید مازاد، متاسفانه قیمت فولاد را به نحو چشمگیری افزایش داده اند و روزانه قیمت در حال نوسان است و بخش زیادی از کارهای فولادی وابسته به بخش عمران است.»
وی تصریح کرد: «در این میان نکته قابل توجه این است که قیمت فوب فولاد با قیمت داخلی متفاوت است یعنی قیمت جهانی فولاد 140 دلار ارزان تر از قیمتی است که داخل کشور به مردم عرضه می شود به عبارت روشن تر داخل کشور در زمینه فولاد گران فروشی می شود و این ربطی به نوسانات نرخ دلار هم ندارد.»
عضو هیات رئیسه مجلس تاکید کرد: «این شرایط به معنای آن است اگر کسی فولاد را وارد کند با همه هزینه های نقل و انتقال ارزان تر تمام می شود و این یک شبهه ای را ایجاد کرده و آن این است که دست هایی پشت پرده هستند تا کمر صنعت فولاد را بشکنند و کشور را در این بخش وابسته کنند. مجلس در این بخش حساس شده و با جدیت این موضوع را دنبال می کند. امروز قرار بود در مجلس با حضور معاون معدن وزیر صمت در کمیسیون صنایع جلسه ای تشکیل و در رابطه با قیمت فولاد تصمیم گرفته شود.»

صادرات فولاد ممنوع شد یا نشد؟
در ادامه مصطفی طاهری عضو کمیسیون صنایع مجلس با قطعیت به خبرنگار «نقد دولت» گفت: «صادرات فولاد ممنوع نشده و مازاد فولاد باید صادر شود چون هم به ارز آن نیاز داریم و هم تمایل داریم صادرات را بیش از این افزایش دهیم. در حال حاضر روزانه 5میلیارد تن فولاد صادر می کنیم حتی اگر به بخش بورس هم وارد شده باشند هم  باید مازاد آن را صادر کنیم چرا که بیش از نیمی از تولیدمان مازاد است.»   
گفتنی است بررسی های «نقد دولت» حکایت از این دارد که مقررات ضدصادرات در زمینه فولاد اعمال می شود و اعلام بی خبری اعضای کمیسیون صنایع و معادن مجلس از این موضوع جای تامل دارد و البته امید آن می رود در شرایطی که کشور نیازمند درآمدهای ارزی غیر نفتی است وزیر جدید صنعت معدن و تجارت چاره ای اندیشیده و با توجه به هشدارهای انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران درباره عواقب ممنوعیت صادرات فولاد، تصمیمات صحیح و منطقی را اتخاذ کند