رقیه رحیمی: زنان گیلان؛ ستون نامرئی صنعت خوش طعم و کشت چای در گیلان، بیش از یک قرن سابقه دارد و زنان همواره نیروی اصلی در چینش و فرآوری آن بوده‌اند. آنها از سحرگاه تا غروب، زیر آفتاب سوزان یا بارانهای ریز، با مهارتی خاص برگ‌های تازه چای را می‌چینند. این کار نه‌تنها نیازمند دقت و سرعت است، بلکه تجربه سال‌ها همزیستی با طبیعت را می‌طلبد.
چرا دختران گیلان!!!!!!!!!!!
مهارت بالای زنان گیلانی به دلیل سال‌ها تجربه، در تشخیص برگ‌های مرغوب چای که از کودکی و سینه به سینه از اجداد شان آموزش دیده اند مهارت دارند. انعطاف‌پذیری و سازگاری : کار در مزارع چای سخت و طاقت فرساست و دختران با صبر و حوصله این شرایط را تحمل می‌کنند اقتصاد خانواده: درآمد حاصل از چای چینی، بخش مهمی از معیشت خانواده‌های روستایی را تشکیل می‌دهد .
چالش‌های پیش روی زنان چایکار با وجود نقش کلیدی زنان در این صنعت، آنها با مشکلات زیادی روبه‌رو هستند:
الف) دستمزد ناعادلانه : زنان چایچین معمولاً دستمزد کمتری نسبت به مردان دریافت می‌کنند، در حالی که به دلیل دقت و وسواسی که دارند کارشان سنگین‌تر و زمان‌برتر است. برخی از آنها به صورت روزمزد یا قراردادی کار می‌کنند و از بیمه و مزایای اجتماعی محرومند که بر خلاف قوانین کار و کارگر می باشد. ب) نبود حمایت‌های اجتماعی و قانونی : بسیاری از زنان چایکار فاقد قرارداد رسمی هستند و در صورت بیماری یا آسیب دیدگی، حمایتی دریافت نمی‌کنند که اگر آگاهی در آنها بالا برود حتی می توانند بدون قرارداد کتبی هم به حق و حقوق خود برسند که در این باره با آقای دکتر محسن اقدم کارشناس حقوق ، جزا و جرم شناسی مدرس دانشگاه و فعال اجتماعی گفتگو نمودم و ایشان اینگونه اظهار نظر فرمودند : همانگونه که می دانیم قرارداد ها به سه دسته 1-کتبی 2-شفاهی 3-معاطات تقسیم بندی می شوند و چنانچه زنان و دختران چای کار با کارفرمای خود قراردادی هم نداشته باشند می توانند به صرف اثبات قرارداد کارگر و کارفرمایی حق و حقوق خود را تماما طبق قانون کار و سازمان تامین اجتماعی مطالبه نمایند که توصیه میکنم در صورت بروز مشکل سریعا با یک وکیل دادگستری مشورت نمایند.نبود تشکل‌های صنفی مستقل باعث شده تا صدای آنها به گوش مسئولان نرسد.
ج) مشکلات بهداشتی و جسمی :ساعت‌ها کار در هوای مرطوب و شرایط سخت، سلامت زنان را تهدید می‌کند (دردهای مفصلی، بیماری‌های پوستی و تنفسی) ،دسترسی محدود به امکانات درمانی در مناطق روستایی، مشکل را تشدید می‌کند. که توصیه می گردد کارفرمایان الزام به تجهیز نیروی کار خود گردند
د) تهدید جایگاه شغلی با مکانیزه شدن : ورود ماشین‌آلات چینش چای ممکن است شغل سنتی زنان را در معرض خطر قرار دهد مگر آنکه تولید و صادرات بالا برود و از نیروی کار استانی بعنوان اپراتور دستگاه های مدرن به کارگیری شود.
راهکارهایی برای بهبود شرایط زنان و دختران چای کار
برای حفظ این سرمایه فرهنگی و حمایت از زنان گیلانی، اقدامات زیر ضروری است:
1.عدالت در دستمزد و بیمه طبق قانون کار و سازمان تامین اجتماعی.
2.تعیین حداقل دستمزد عادلانه و تحت پوشش بیمه قرار دادن تمام زنان و دختران چای کار تشکیل تعاونی‌های چای کاری روستایی.
3.ایجاد تشکل‌های محلی برای افزایش قدرت چانه‌زنی و فروش مستقیم محصول بدون واسطه. همچون پسته رفسنجان که تجربه ای موفق در کشور می باشد.
4. آموزش و توانمندسازی با برگزاری دوره‌های آموزشی برای بهبود کیفیت کار و آشنایی با روش‌های نوین کشاورزی.
5.توسعه گردشگری چای و معرفی فرهنگ چای گیلان: ایجاد تورهای گردشگری در مزارع چای تا هم درآمدزایی شود و هم نقش دختران و زنان پررنگ‌تر نمایش داده شود.
6.حمایت دولت و سازمان‌های مردمی: اختصاص زمین کشاورزی و تسهیلات کم‌بهره به زنان روستایی برای توسعه کار و جلوگیری از مهاجرت به شهرها.
زنان گیلان، حافظان فرهنگ چای ایران هستند و چای گیلان فقط یک نوشیدنی نیست، بلکه بخشی از هویت شمال ایران است و زنان، نگهبانان این سرمایه ملی هستند. باید قدردان زحمات آنها بود و شرایطی فراهم کرد تا با عزت و امنیت بیشتری به کار خود ادامه دهند. و در نهایت این مقاله با هدف حل مشکلات کاری و معیشتی تقدیم می شود به تمام زنان سخت‌کوش گیلانی که هر روز، عطر چای تازه را به خانه‌هایمان می‌آورند.
همراهی زنان شانه به شانه مردان گیلانی
کارخانه های چای مدرن
چای دست ساز ( لاک)
عکس: رقیه رحیمی
دیدگاهتان را بنویسید
دیدگاه ها